Salmonella – groźna szczególnie latem?!
Już w ubiegłym roku głośno mówiło się o tym, że problem zakażenia bakterią Salmonella nasila się. Tylko w pierwszych czterech miesiącach 2017 roku odnotowano ponad 22% więcej zakażeń więcej niż w roku 2016. Niestety problem ten nasila się szczególnie latem, dlatego warto już teraz przyjrzeć mu się bliżej.
Bakteria Salmonella, która wywołuje salmonellozę występuje przede wszystkim u zwierząt – u zdrowych ptaków i ssaków. Największe jej zasoby gromadzą ptaki (szczególnie drób), zwierzęta hodowlane, zwierzęta dzikie i trzoda chlewna. Pomimo tego, że jest to choroba odzwierzęca, to może być ona przenoszona na ludzi, a sprzyja temu nieodpowiednia higiena osobista i spożycie zanieczyszczonej żywności.
Salmonelloza jest najbardziej niebezpieczna latem!
Nie powinien nikogo dziwić fakt, że Salmonella najczęściej rozwija się latem. Wysoka temperatura sprzyja namnażaniu się bakterii poza organizmem żywym, poza tym przestrzeganie higieny latem, nie jest tak drastyczne jak o innych porach roku, kiedy więcej czasu spędza się w domu. Problem ten dotyczy szczególnie dzieci, które dużą część dnia spędzają na dworze. Co więcej, latem częściej żywimy się w restauracjach i punktach gastronomicznych, zwłaszcza podczas wyjazdów wakacyjnych. Latem też częściej grillujemy, a nieodpowiednia obróbka mięsa szybko może doprowadzić do zakażenia Salmonellą. Lato jest też tą porą roku, w której spożywa się najwięcej deserów, z lodami w roli głównej. Nieodpowiednie przygotowanie, przechowywanie i schłodzenie lodów, kremów i innych deserów mlecznych niesie za sobą bardzo duże ryzyko zatrucia.
Skąd wiadomo, że to salmonella?
Pierwsze objawy zatrucia mogą pojawić się od 6 do 72 godzin od zakażenia, choć najczęściej obserwuje się je pomiędzy 12 a 24 godziną.
Objawy zakażenia Salmonellą różnią się od siebie w każdym przypadku. Niektórzy przejdą zakażenie łagodnie, a dla innych może być bardzo niebezpieczne, a nawet zagrażające życiu. Wszystko zależy od ogólnej odporności osoby zakażonej, od wieku chorego, od prawidłowej flory jelitowej, ale też od ilości bakterii jakie wdały się do organizmu. Warto wiedzieć, że zmęczenie, wyczerpanie organizmu czy wyjałowienie zwiększa ryzyko ostrego przebiegu choroby. Wśród najczęściej występujących objawów można wyróżnić:
- Śluzowate lub krwiste biegunki,
- Ból podczas oddawania stolca,
- Wymioty,
- Nudności,
- Gorączkę,
- Bóle i skurcze jelit,
- Dreszcze,
- Ogólne osłabienie organizmu,
- Bóle głowy.
Zdarza się, że zakażenie pałeczkami salmonelli bywa bezobjawowe i ustępuje po 3-4 dniach. Niestety bywają również znacznie cięższe przypadki zatrucia, które mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia. Objawami, które szczególnie powinny zaniepokoić są np.: ból podczas oddawania moczu, bóle stawowe, bóle mięśni, podrażnienie oczu.
Zakażenie Salmonellą może doprowadzić m.in. do odwodnienia (szczególnie u dzieci), sepsy, zaburzeń układu krążenia, zapalenia wątroby, owrzodzeń błony śluzowej jelita, zapalenia płuc, zapalenia dróg żółciowych, chorób szpiku kostnego, a w najgorszym przypadku do śmierci.
Nie obędzie się bez konsultacji lekarskiej
Zatrucie pałeczkami salmonelli może przypominać zwykłe zatrucie pokarmowe i może minąć po kilku dniach od zakażenia. Kiedy jednak objawy są nasilone czy utrzymują się dłużej niż 2-3 dni – konsultacja lekarska jest niezbędna. Z wizytą nie należy czekać, jeśli problem wystąpi u dzieci, osób starszych, osób z obniżoną odpornością – te grupy osób są szczególnie narażone na niebezpieczeństwo.
Badaniem potwierdzającym zakażenie pałeczką Salmonella jest badanie kału na nosicielstwo. Badanie to wykonuje się nie tylko w sytuacji, kiedy podejrzewa się zakażenie Salmonellą, ale również profilaktycznie. Zobowiązani do jego wykonania są pracownicy branży gastronomicznej, osoby pracujące z małymi dziećmi, osoby mające kontakt z żywnością.
Dowiedz się jak wykonać legalną książeczkę sanepidowską w Gdańsku!
Leczenie zakażenia pałeczką Salmonella opiera się na uzupełnianiu elektrolitów niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu (np. Gastrolit, Orsalit), przyjmowaniu probiotyków, lekkostrawnej diecie, spożywaniu dużej ilości płynów. Czasem konieczna jest również antybiotykoterapia, a w niektórych przypadkach nawet leczenie szpitalne.
Co zrobić, aby uniknąć zatrucia?!
Latem, kiedy jesteśmy szczególnie narażeni na zakażenie salmonellą należy przede wszystkim zwrócić uwagę na higienę osobistą i kontrolę spożywanych posiłków. To co jest szczególnie istotne w profilaktyce salmonellozy to:
- Po pierwsze higiena osobista. Podstawą jest mycie rąk – przed każdym posiłkiem, przed jego przygotowywaniem, po kontakcie ze skorupkami jaj, po każdym skorzystaniu z toalety, po powrocie do domu, po kontakcie ze zwierzętami, po zmianie pieluszki dziecku,
- Mycie warzyw i owoców – nie tylko tych kupionych w sklepie czy na targu, ale również tych z przydomowego ogródka. Jedzenie owoców prosto z krzaka nie jest bezpieczne,
- Dokładne mycie naczyń. Ma to szczególne znaczenie podczas wyjazdów wakacyjnych. Bez względu na to czy będziemy spożywać posiłek w domu, w pensjonacie czy pod namiotem nie zapominajmy o dokładnym umyciu talerzy, kubków, sztućców,
- Konieczne jest prawidłowe przechowywanie żywności. Należy oddzielić surowe mięso od pieczonego czy gotowanego. Podobnie jest z jajami. Należy odpowiednio przechowywać mięso, jaja, ryby, nabiał i przetwory – w odpowiednio niskiej temperaturze,
- Do krojenia surowego mięsa czy jaj należy przeznaczyć osobną deskę,
- Jaja przed rozbiciem skorupki należy umyć i sparzyć we wrzątku,
- Raz rozmrożonych produktów nie wolno po raz kolejny zamrażać,
- Wszystkie posiłki bez względu na to czy spożywamy je w budynku czy na świeżym powietrzu należy chronić przed owadami, które również przenoszą bakterie,
- Powinno się zrezygnować z zamawiania latem w restauracjach czy barach potraw z surowego mięsa i ryb (np. tatara, carpaccio, sushi),a także dań z dodatkiem majonezu,
- Trzeba zwrócić uwagę na mięso – nie może być ono niedopieczone, półsurowe, niedosmażone czy niedogotowane. Dotyczy to również mięsa grillowanego,
- Należy zwraca uwagę, aby lody czy kremy były dobrze schłodzone. Jeśli deser pochodzi z niepewnego źródła, lepiej z niego całkowicie zrezygnować,
- Nie należy pić nieprzegotowanej wody.
