Rak jelita grubego – co zrobić, żeby nie zachorować?
Rak jelita grubego i rak odbytnicy to najczęstsze nowotwory na jakie chorują obywatele Stanów Zjednoczonych. W badania przeprowadzonych przez specjalistów potwierdza się teza, że jeden na dwudziestu Amerykanów zachoruje na powyższy nowotwór w trakcie trwania swojego życia.
Zachorowalność na raka okrężnicy i raka odbytnicy jest bardzo wysoka również w Polsce. Ponad 16 000 obywateli naszego kraju każdego roku dowiaduje się o chorobie, a aż 10 000 z nich umiera z powodu nowotworu.
Rak jelita grubego i odbytnicy jest bardzo groźnym rodzajem nowotworu i pomimo tego, że zachorowalność na tę chorobę jest bardzo wysoka, to istnieją sposoby, dzięki którym spada ryzyko wystąpienia raka.
O czym trzeba pamiętać, żeby zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka jelita grubego?
Wykonaj badanie przesiewowe
Badania przesiewowe są w stanie uratować nie jedno życie – w dosłownym tego słowa znaczeniu. Umożliwiają one wykrycie nowotworu zanim pojawią się pierwsze jego objawy. Badania te pozwalają wykryć raka jelita grubego, raka odbytnicy, zrosty oraz polipy, które jeśli nie zostaną usunięte mogę przekształcić się w nowotwór. Im wcześniej zostanie problem rozpoznany, tym większe są szanse na pełne wyleczenie choroby. Według American Cancer Society badaniom przesiewowym powinny poddać się wszystkie osoby po 50 roku życia.
Badania przesiewowe skierowane są przede wszystkim do osób zdrowych, które np. są obciążone genetycznie, znajdują się w grupie podwyższonego ryzyka zachorowania na konkretny rodzaj raka. Badania przesiewowe w kierunku raka jelita grubego obejmują:
- Test na krew utajoną w kale – jest to badanie zmniejszające umieralność z powodu raka jelita grubego aż o 33%! Wykrywa obecność w stolcu krwi, która nie jest widoczna gołym okiem i nie zmienia kooru stolca. Jest to nieskomplikowane, bezbolesne i nieinwazyjne badanie. Umożliwia wykrycie wielu chorób przewodu pokarmowego np. stanu zapalnego jelit, zapalenia dwunastnicy, wrzodów, polipów.
- Kolonoskopię, czyli endoskopowe badanie wnętrza całego jelita grubego, nazywane również wziernikowaniem jelita. Badanie to umożliwia rozpoznanie choroby uchyłkowej jelit, raka jelita grubego, polipów, stanów zapalnych, jak również infekcji. Wskazaniem do wykonania badania jest choroba Leśniowskiego-Crohna, niedokrwistość z powodu braku żelaza, podejrzenie zaburzeń wchłaniania, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, dolegliwości takie jak: krwawienia z odbytu, częste biegunki, zaparcia, ołówkowate stolce, krwawienia z przewodu pokarmowego.
- Sigmoidoskopię, czyli badanie końcowego odcinka jelita grubego. Badanie to wykonuje się profilaktycznie w ramach diagnostyki raka odbytnicy i esicy, wrzodziejącego zapalenia jelita grubego, polipów i guzków jelita grubego, ale także przy pojawieniu się dolegliwości takich jak: krew w stolcu, krwawienie z dolnego odcinka jelita, nieuzasadnione bole brzucha, mimowolne oddawanie stolca, częste biegunki i zaparcia.
Jedz pięć porcji warzyw i owoców dziennie
Według Światowej Organizacji Zdrowia każdy człowiek powinien w swojej diecie uwzględnić pięć porcji warzyw i owoców każdego dnia. Podobnego zdania są Amerykańscy naukowcy, a niektórzy uważają, że najlepiej jest spożywać aż siedem porcji warzyw i owoców. Dieta zawierająca te produkty zmniejsza ryzyko zachorowania na raka jelita grubego i okrężnicy, poprawia ogólną wydolność i odporność organizmu, wzmacnia kości i stawy, wzmacnia skórę, włosy i paznokcie, usprawnia działanie wszystkich układów organizmu człowieka.
Jedz mniej czerwonego mięsa i zrezygnuj z fastfoodów
Jagnięcina, wołowina, wieprzowina, produkty wysoce przetworzone, zupy instant mogą mieć wpływ za zachorowanie na raka. Naukowcy z Harvard School of Public Health of Boston zalecają zastąpienie kotletów wołowych czy karkówki rybami, mięsem drobiowym, orzechami czy soczewicą. Również jedzenie fastfoodów, klasycznych frytek czy słodyczy szkodzi zdrowiu i może przyczynić się do zachorowania na raka.
Bądź aktywny fizycznie
Codzienna gimnastyka i aktywność fizyczna bardzo dobrze wpływają na ogólną kondycję i zdrowie człowieka.
Każda regularnie uprawiana aktywność minimalizuje ryzyko zachorowania na raka jelita grubego i okrężnicy, a także zmniejsza ryzyko innych chorób i dolegliwości. Proponowane formy aktywności fizycznej to np. jogging, nordic walking, tenis, pływanie, jazda na rowerze, jazda konna, fitness, ale też spokojniejsza gimnastyka, pilates, spacery.
Ogranicz, a najlepiej zrezygnuj z używek
Palenie papierosów, spożywanie dużych ilości alkoholu, przyjmowanie narkotyków sprawiają, że ryzyko zachorowania na raka okrężnicy i odbytnicy znacznie wzrasta. Wszystkie te używki mają istotny wpływ nie tylko na nowotwory, ale również wiele innych chorób, m.in. chorób układu oddechowego, układu krwionośnego, problemy neurologiczne.
Internation Journal of Cancer opublikował wyniki badań, które wykazują, że spożywanie alkoholu w dawce dziennej większej niż 30 gram zwiększa ryzyko raka jelita grubego i odbytnicy aż o 25 procent!
Według American Cancer Society istnieją czynniki mające wpływ na obniżenie ryzyka zachorowania na nowotwór jelita grubego i odbytnicy, ale są też takie, na które człowiek nie ma dużego wpływu. Wyróżnia się wśród nich predyspozycje genetyczne, wiek i wystąpienie innych chorób i dolegliwości. Ponieważ większość osób chorych na raka okrężnicy ukończyła 50 rok życia, warto wcześniej poddać się badaniom przesiewowym, które umożliwiają wykrycie choroby i wcześniejsze jej wyleczenie. Badania naukowe pokazują również, że ryzyko zachorowania na powyższy nowotwór jest wyższe u osób, których najbliżsi zmagali się z chorobą nowotworową (rodzice, rodzeństwo, dzieci), a także u chorujących na cukrzycę typu 2, chorobę Leśniewskiego – Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego czy zmagających się z polipami jelita grubego.
